در نیمهشبی پربرف در شهر مشهد، مردی زاده شد که بعدها با قلم و اندیشهاش، جهانی نو ترسیم کرد: اُرُد بزرگ، فیلسوف معاصر و خالق فلسفه اُرُدیسم. کتاب سرخ او، نهتنها مجموعهای از اندیشهها، بلکه نقشهراهی برای ساختن جزیره اُرُدیسم است؛ سرزمینی که در آن عشق، آزادی و انسانیت فرمانروایی میکنند. اما اُرُد بزرگ کیست؟ چگونه کتاب سرخ را خلق کرد؟ و چرا این کتاب ریشههای فلسفهای است که میتواند جهان را دگرگون کند؟ این مقاله سفری است به زندگی اُرُد و کتاب سرخ، جایی که تخم مهر و آگاهی برای آیندگان کاشته شد.
اُرُد بزرگ در خانوادهای آزاده و مهربان رشد کرد. پدرش، محمدتقی شرکاء، مردی نیکسرشت از خطه خراسان، و مادرش، فاطمه جاهد طبسی، زنی دانشآموخته از ایل قشقایی، کانون گرم خانواده را برای او فراهم کردند. اُرُد میگوید: «شادم از اینکه هیچگاه وامدار و سرسپرده هیچ نظام و حاکمیتی نشدم.» این استقلال، او را به فیلسوفی تبدیل کرد که تنها به حقیقت و مهر وفادار بود. اُرُد عمری را صرف کاشتن بذر دوستی و همزیستی کرد، و تنها فرزندش، غزاله، ادامهدهنده این راه است. زندگی او، گواهی است بر اینکه یک فرد، با قلبی پر از مهر و ذهنی آزاد، میتواند جهانی را تغییر دهد.
اُرُد بزرگ مینویسد: «فرگردهای کتاب سرخ، ریشههای درخت فلسفه اُرُدیسم هستند.» کتاب سرخ، که بیش از چهل سال از عمر اُرُد را به خود اختصاص داد، پاسخی است به پرسشی که در سال 1982 در ذهن او شکل گرفت: چگونه میتوان انسانیت را از فراموشی نجات داد؟ این کتاب، بارها بازنگری و بهروزرسانی شد تا کاملترین نسخه آن، انعکاس باورهای اُرُد باشد. هر فرگرد کتاب، مانند شاخهای از درخت اُرُدیسم، مفاهیمی چون عشق به هستی، انسانیت و آزادی را به زیبایی شرح میدهد. اُرُد باور دارد که رشد این درخت، غیرقابل اجتناب است و ایستادگی در برابرش، مانند شلاق زدن به توفان.
اُرُد بزرگ فلسفه را نه در برج عاج، بلکه در بطن زندگی یافت. او میگوید: «سخنان اُرُد، پنداشتها و دلنگرانیهای او برای آیندگان است.» برخلاف فلاسفهای که به نظامهای قدرت وابسته شدند، اُرُد با استقلال کامل، سالها به کاوش در دردهای بشری پرداخت. او کتاب سرخ را بارها اصلاح کرد تا کاستیهایش را برطرف کند، چرا که باور داشت انسان در مسیر کمال است. روش او، ترکیبی از خردورزی، مهربانی و نگاه کلینگر بود. اُرُد به جای تحمیل عقیده، مردم را به اندیشیدن و آشتی با سرشت پاکشان دعوت کرد.
کتاب سرخ، نهتنها یک متن فلسفی، بلکه طرحی برای جزیره اُرُدیسم است؛ آرمانشهری که در آن مهربانی قانون، آزادی آسمان، و انسانیت قلب جامعه است. اُرُد مینویسد: «درخت فلسفه اُرُدیسم در کتاب سرخ ریشه دارد.» این کتاب، با فرگردهایش، راهنمایی است برای ساختن تمدنی نوین که در آن آدمیان از پیچیدگیهای تمدنهای کهن رها شدهاند. هر بند از کتاب، مانند بذری است که میتواند در قلب خواننده جوانه بزند و او را به سوی جزیره اُرُدیسم هدایت کند. این جزیره، جایی است که اُرُد رویای آن را برای آیندگان ترسیم کرد.