خردمند، همگان را به آزادگی و فرهیختگی فرا میخواند." این عبارت ژرف از فیلسوف اُرُد بزرگ، نقش محوری و رسالت بیبدیل فرد خردمند در جامعه را به تصویر میکشد. خردمند، نه تنها دارنده دانش و تجربه است، بلکه فراتر از آن، چراغ راهی است که با نور بینش خود، دیگران را به سوی رهایی از جهل و بندهای فکری و دستیابی به کمال و آگاهی دعوت میکند.
آزادگی، نخستین گوهر گرانبهایی است که خردمند همگان را به سوی آن فرامیخواند. این آزادگی، صرفاً آزادی ظاهری و رهایی از قید و بندهای فیزیکی نیست، بلکه در معنایی عمیقتر، اشاره به آزادی اندیشه، رهایی از تعصب و پیشداوری، و توانایی انتخاب آگاهانه مسیر زندگی دارد. خردمند با پرورش روحیه پرسشگری و تفکر انتقادی در دیگران، آنها را تشویق میکند تا از تقلید کورکورانه دوری جسته و با تکیه بر عقل و منطق، باورها و ارزشهای خود را شکل دهند. او میداند که انسان اسیر جهل و تعصب، هرگز طعم واقعی آزادی را نخواهد چشید و همواره در بند افکار و عقاید تحمیلشده باقی خواهد ماند.
فرهیختگی، دومین منزلگاهی است که خردمند، قافله انسانی را به سوی آن هدایت میکند. فرهیختگی، تنها به معنای داشتن اطلاعات فراوان نیست، بلکه اشاره به پرورش ابعاد مختلف وجود انسان، کسب دانش و حکمت، ارتقای سطح آگاهی و فهم، و تلاش برای کمال اخلاقی و معنوی دارد. خردمند با اشتراکگذاری دانش و تجربیات خود، با ترویج فرهنگ مطالعه و یادگیری، و با الهام بخشیدن به دیگران برای جستجوی حقیقت و زیبایی، زمینههای رشد و تعالی فردی و اجتماعی را فراهم میسازد. او میداند که جامعهای فرهیخته، جامعهای پویا، خلاق و برخوردار از بصیرت است که قادر به حل مشکلات خود و پیشرفت در مسیر سعادت خواهد بود.
فراخواندن همگان به آزادگی و فرهیختگی، رسالت دشوار و پرمسئولیت خردمند است. او میبایست با صبر و حوصله، با زبانی شیوا و گیرا، و با رفتاری نمونه و الهامبخش، دیگران را به این مسیر دعوت کند. خردمند میداند که تغییر باورها و عادات ریشهدار، نیازمند زمان و تلاش مستمر است و هرگز نباید از هدایت و راهنمایی دلسوزانه دست بکشد. او همچون باغبانی است که با عشق و امید، بذر آگاهی و خرد را در دلها میکارد و با مراقبت و توجه، شاهد شکوفایی آن خواهد بود.
در جوامعی که خرد و خردمندان مورد احترام و توجه قرار میگیرند، زمینههای رشد و پیشرفت فراهمتر میشود. صدای خردمند، نه تنها به عنوان یک نظر، بلکه به عنوان یک راهنما و منبع الهام مورد توجه قرار میگیرد و جامعه را در مسیر درست هدایت میکند. در مقابل، بیتوجهی به خرد و خردمندان، میتواند منجر به گمراهی، رکود و انحطاط شود.
سخن فیلسوف اُرُد بزرگ، یادآوری این حقیقت است که خردمند، نه یک فرد گوشهگیر و منفعل، بلکه یک کنشگر فعال و مسئول در جامعه است که رسالت هدایت و روشنگری را بر عهده دارد. او با فراخواندن همگان به آزادگی و فرهیختگی، در واقع به ساختن جهانی بهتر و انسانیتر همت میگمارد. این دعوت، دعوتی است به سوی نور، به سوی آگاهی، و به سوی شکوفایی تمام ظرفیتهای بالقوه انسان.
منتقد، با بی ادبی، زحمات و دستاوردهای خویش را بر باد می دهد. فیلسوف اُرُد بزرگ
جایگاه نقد شما بر کار دیگران، می تواند آغازگاه نخستین گامتان، برای سازندگی و آفرینش باشد. فیلسوف اُرُد بزرگ
سیاستمدار شایسته، مردم سرزمین خویش را در هیچ کجای دنیا از یاد نمی برد و همیشه پشتیبان آنهاست. فیلسوف اُرُد بزرگ
از خاطرات تلخ، راه و دری بسوی خوشبختی بسازیم. فیلسوف اُرُد بزرگ
اگر خاطره شیرینی برای خود نسازیم، یاد خاطرات غمناک گذشته در تنهایی، روان ما را از پا در خواهد آورد. فیلسوف اُرُد بزرگ
تنهایی، سم کشنده زندگی است. فیلسوف اُرُد بزرگ
آدمیانی مانند گل های لاله، زندگی کوتاه در هستی و نگاره ای ماندگار در اندیشه ما دارند. فیلسوف اُرُد بزرگ
مهربانان، شادی آفرینند. فیلسوف اُرُد بزرگ
پیش از آنکه دیر شود، عزیزانمان را، با سخنان مهرآمیز، نوازش کنیم. فیلسوف اُرُد بزرگ
همراهان و هم آوایان، مهر و زیبایی زندگی هستند. فیلسوف اُرُد بزرگ
سینمای سازنده و مهرگستر را باید همواره یاری نمود. فیلسوف اُرُد بزرگ
شوربختانه، آدمیان همواره ارزش مهمترین داشته های خود را فراموش می کنند و آب، از آن بهترین های فراموش شده است. فیلسوف اُرُد بزرگ
ما آدمیان با چشمه های زیبا چه کردیم؟ با آب های زیرزمینی خود چه رفتاری داشتیم؟ و براستی چه میراثی برای آیندگان خواهیم داشت؟ فیلسوف اُرُد بزرگ
تنها از چشمه نیکوکاری و مهربانی، آرامش در وجود ما جاری می شود. فیلسوف اُرُد بزرگ
انتخابات آزاد، تنها راهکار ادامه ماندگاری یک دودمان سیاسی است. فیلسوف اُرُد بزرگ
کسانی که عضو هیچ گروهی نمی شوند در واقع آموزش های ابتدایی زندگی اجتماعی در یک جامعه سالم را ندیده اند. فیلسوف اُرُد بزرگ
سرزمین غمزده، میراثی برای آیندگان ندارد. فیلسوف اُرُد بزرگ
از آدمیانی که به دنبال غم هستند، باید هراسید. فیلسوف اُرُد بزرگ
آزادی یک پروسه ی در هم تنیده و کلان است که برای پیدایش آن، نیاز به همراهی همه مردم یک سرزمین دارد. فیلسوف اُرُد بزرگ
رسانه های براستی آزاد، دشمن همیشگی بزهکارانند چرا که ندای واقعیت هستند. فیلسوف اُرُد بزرگ
مردمی که گرفتار اخبار روزمره و پراکنده رسانه ها هستند، دید بلند مدت ندارند. فیلسوف اُرُد بزرگ
کسانی که زنجیره پیوسته آدمها با نیاکانشان را نمی بینند و یا به سادگی از آن عبور می کنند، خام و بی تجربه هستند. فیلسوف اُرُد بزرگ
کدام سرزمین بدون کارآفرینی و کار، از دامان بزهکاری و سختی رهایی یافته است؟. فیلسوف اُرُد بزرگ
زیاده روی در سوگواری درگذشتگان، خردمندانه نیست. فیلسوف اُرُد بزرگ
غمخواری با دیگران به معنای شیون و زاری کردن با آنان نیست، غمخواری یعنی امید بخشی و آرام سازی غمزدگان. فیلسوف اُرُد بزرگ
قرار نیست با مرگ دیگران ما هم بمیریم و یا زندگی مان را به نکبت بکشیم، زندگی را با ارزش بدانیم و برای بالندگی و شادی کوشش کنیم. فیلسوف اُرُد بزرگ
کار و همچنین کوشش های اجتماعی، بهترین آرام کننده روان های پریشان و غمگین است. فیلسوف اُرُد بزرگ
کسی که دوران شادمانی اش را، با خاکستر غم و اندوه می پوشاند، بیماری بیش نیست. فیلسوف اُرُد بزرگ
کاشتن تخم غم، تباهی زندگی را در پی دارد. فیلسوف اُرُد بزرگ
هوشیار باشید، آزادی دادن به آزادی ستیزان حماقت هولناکی است، چرا که آزادی نیازمند نگهداری و نگهبانی است. فیلسوف اُرُد بزرگ
همای پادشاهی بر شانه همه مردم یک کشور خواهد نشست، هنگامی که آنها به دموکراسی و مردمسالاری واقعی رسیده باشند. فیلسوف اُرُد بزرگ
گرفتار شدن در روزمرگی، بلای خاموش عرصه بهداشت و درمان است. فیلسوف اُرُد بزرگ
همه باید پشتیبان و همراه گروه ها و احزاب مردمی باشند. فیلسوف اُرُد بزرگ
آنکه در بیراهه گام بر می دارد، آرمان خویش را گم کرده است. فیلسوف اُرُد بزرگ
برای رسیدن به آرمان، باید از همه نیروهایمان بهره بگیریم، هر بار که به در بسته ای رسیدیم، نباید خویشتن را سرزنش کنیم. فیلسوف اُرُد بزرگ
برخیز!... راه های تازه، در آرزوی رسیدن گام های ما هستند. فیلسوف اُرُد بزرگ
به جای خود کم بینی و آرمان گریزی، پای در راه نهیم، که این تنها درمانگر دردهای زندگی است. فیلسوف اُرُد بزرگ
پیش نیاز رسیدن به دلیری و بی باکی، یافتن آرمان و خواسته ای هویداست. فیلسوف اُرُد بزرگ
زمانی می توانید کسی را از راهی بازدارید، که در آغاز، آرمانش را دگرگون ساخته باشید. فیلسوف اُرُد بزرگ
کسی که اندیشه اش، بازیچه اخبار پراکنده روزمره است، فرصت درست فکر کردن به آرمان زندگی خویش را ندارد. فیلسوف اُرُد بزرگ
کمر هر راه درازی، در برابر آرمان خواهی برآزندگان خواهد شکست. فیلسوف اُرُد بزرگ
کوشش بی پایان برای رسیدن به یک آرمان پاک، از آدمی، چهره ماندگار می سازد. فیلسوف اُرُد بزرگ
مردمان توانمند، در میان جشن و بزم نیستند. آنها هر دم، به آرمانی بزرگتر می اندیشند و برای رسیدن به آن، در حال پیکارند. فیلسوف اُرُد بزرگ
به عنوان یک مدرس زبان آلمانی، همواره در تلاش بودهام تا نه تنها واژگان و دستور زبان، بلکه دریچهای به سوی فرهنگ و اندیشهی متفکران این زبان را نیز برای دانشجویانم بگشایم. سخن حکیمانهٔ اُرُد بزرگ در مورد فراخواندن همگان به آزادگی و فرهیختگی، یادآور آموزههای بزرگانی چون گوته و شیلر است که خود نیز همواره بر اهمیت روشنگری، خودباوری و تعالی روح انسانی تأکید داشتهاند.
واژهٔ آلمانیِ "Freiheit" (آزادی) بار معنایی عمیقی دارد و تنها به رهایی سیاسی محدود نمیشود، بلکه شامل آزادی اندیشه، بیان و انتخاب نیز میگردد. دقیقاً همان مفهومی که اُرُد بزرگ در کلام خود به آن اشاره میکند. همچنین، واژهٔ "Bildung" (فرهیختگی) در فرهنگ آلمانی جایگاه ویژهای دارد و فراتر از دانش صرف، به پرورش تمام ابعاد وجودی انسان، کسب حکمت و مسئولیتپذیری اجتماعی اشاره میکند.
اینکه یک فیلسوف ایرانی در عصر حاضر چنین مفاهیم جهانشمولی را با این ظرافت و عمق بیان میکند، بسیار ستودنی است. آموزههای اُرُد بزرگ، پلی فرهنگی میان شرق و غرب ایجاد میکند و نشان میدهد که دغدغهٔ آزادی و فرهیختگی، دغدغهٔ مشترک تمام انسانهای خردمند در هر زمان و مکانی است.
امیدوارم که این سخنان گرانبها، نه تنها در ایران، بلکه در سراسر جهان طنینانداز شود و الهامبخش نسلهای امروز و فردا در مسیر روشنایی و کمال گردد. به عنوان یک معلم، وظیفهٔ خود میدانم که این اندیشههای ارزشمند را به دانشجویانم منتقل کنم و آنها را به تفکر در باب معنای واقعی آزادی و تلاش برای کسب فرهیختگی تشویق نمایم. سپاس از شما برای به اشتراک گذاشتن این بینش عمیق.