پذیرش آتش بس

محک
پذیرش آتش بس
ابوالقاسم ـ قاسم زاده

بعد از هفت ماه بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه در سالن تأتر شهر دمشق و در برابر هواداران خود ظاهر شد و سخنرانی کرد. متن سخنان او را در بخش خبرهای روزنامه می‌توانید مطالعه کنید. مخاطب‌های این سخنرانی داخلی و خارجی بودند. بشار اسد نشان داد که همچنان رئیس‌جمهور سوریه و دولتش از اقبال مردمی برخوردار است و ارتش سوریه مقاوم و استوار در برابر «تروریست‌ها» و مخالفان مسلح ایستاده است. سخنرانی بشار اسد در داخل سوریه نشان داد که هنوز دولت، حاکم بر کشور است و بعد از دو سال جنگ داخلی با اقتدار بر سراسر خاک سوریه حکومت می‌کند. بشار اسد تدارک سلاح و پول و حمایت خارجی را موتور جنگی نامید که از سوی غرب و چند کشور همسایه عربی و غیرعربی سوریه و بطور مشخص قطر، عربستان و ترکیه روشن نگه داشته شده است. جنگ سوریه را سیاست تحمیلی دولت‌های غربی آمریکا و شرکای او نامید. واکنش فوری و جمعی دولت‌های اروپایی و آمریکا رد سخنان بشار اسد بود. وزیر خارجه انگلیس آن را فریبکارانه نامید و کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا همزمان با وزیر خارجه انگلیس گفت: هرگونه طرح سیاسی برای پایان بخشیدن به جنگ داخلی سوریه منوط به قبول کناره‌گیری بشار اسد از ریاست‌جمهوری سوریه است. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا ضمن اعتراض به سخنان بشار اسد که مخالفان خود را تروریست‌های وابسته به غرب نامیده است، سخنرانی او را ناامیدکننده و غیرقابل قبول خواند. هجوم مسئولین سیاسی اتحادیه اروپا و آمریکا و هماهنگی رسانه‌ای غربی‌ها در محکومیت بشار اسد و رد سخنان او، نشان می‌دهد که غربی‌ها از ظاهر شدن پرصلابت بشار اسد و سخنرانی او نگران شده‌اند. در حالیکه در این سخنرانی همه کشورهای غربی و چند کشور منطقه متهم به جنگ‌افروزی در سوریه شده‌اند، رئیس‌جمهور سوریه، پیشنهاد آتش‌بس، گفتگوی سیاسی- ملی و برگزاری انتخاباتی آزاد برای تشکیل مجلس جدید و حتی تغییر قانون اساسی سوریه را داد و تشکیل دولت آینده را براساس رأی مردم سوریه و نتیجه آراء آنها خواستار شد. پیشنهادهای اسد برای پایان بخشیدن به بحران جنگ، کم و بیش همان پیشنهادی است که روسیه، ایران، چین و آقای اخضر ابراهیمی نماینده سازمان ملل برای حل بحران سوریه داده‌اند.

«ولیدالنبی» سخنگوی ائتلاف مخالفان سوریه در گفت‌وگو با خبرگزاری‌های غربی اظهار کرد: «واضح است که اسد با پیشنهاد خود قصد دارد مسیری را مسدود کند که به راهکار دیپلماتیک ختم می‌شود. مخالفان این پیشنهادها را نمی‌پذیرند. مگر این‌که او و نظامش کناره‌گیری کنند.»

دبیرکل اتحادیه عرب در قاهره بعد از سخنرانی بشار اسد خواهان تشکیل جلسه‌ای فوری از کشورهای عربی شد تا ضمن بررسی پیشنهادهای بشار اسد، موضع رسمی خود را اعلام کند.

واقعیت این است که بعد از دو سال، هر طرف بحران سوریه باور دارند که هیچکدام قادر به حذف کامل طرف مقابل نیستند. این جنگ، جنگ کثیفی است که محصول عمر دو ساله آن، کشتار، ویرانی و آوارگی مردم سوریه است. تنها رژیم صهیونیستی از خارج شدن سوریه از خاکریز اول جبهه مقاومت علیه اسرائیل و کشته شدن جوانان سوریه در جنگی داخلی، سود می‌برد. آمریکا و شرکای اروپایی‌اش با تداوم و تشدید جنگ داخلی سوریه به سیاست منطقه‌ای رژیم صهیونیستی کمک می‌کنند.

لابی این رژیم در آمریکا و اروپا مسیر سیاستمداران غربی را به سمت تداوم جنگ سوریه هدایت می‌کند. در چند ماه اخیر، دو مشکل در بحران سوریه برای دولت آمریکا نگران‌کننده شده است. اول، حضور فعال نیروهای القاعده و سلفی‌های تندرو در داخل سوریه، که علاوه بر خواست سرنگونی دولت بشار اسد، خواهان کشتار همه نیروهای «اجنبی» در سوریه و در رأس آن آمریکایی‌ها شده‌اند؛ شعاری که «ایمن ظواهری» رهبر القاعده در دو سخنرانی ویدیویی خود خطاب به نیروهای القاعده داده است و آنها را مکلف می‌سازد تا هم هواداران بشار اسد و نیروهای ارتش سوریه را قتل‌عام کنند و هم هر آمریکایی یا خارجی را در سوریه دیدند، بکشند. سهم‌طلبی نیروهای افراطی در بحران سوریه موجب آشفتگی مضاعف غربی‌ها شده است. آنها نگرانی خود را از آینده نامعلوم سوریه، حتی پس از سقوط بشار اسد، ابراز کرده‌اند. چند روز قبل در یک درگیری خونین برادر رهبر القاعده «محمد ظواهری» به دست نیروهای ارتش سوریه اسیر شد و خبر اسارت او را به طور رسمی خبرگزاری سوریه اعلام کرد. القاعده و سلفی‌های تندرو شعار بعد از سوریه، لبنان و اردن را می‌دهند و دولت اردوغان را فریبکار و مزدور آمریکا می‌خوانند. شیعه و علوی‌کشی را وظیفه شرعی خود می‌دانند و باور دارند که منطقه باید از حضور فعال مسیحیان مرتد نیز پاک شود!

آمریکایی‌ها نگرانند که بعد از بشار اسد، جبهه‌ای گسترده‌تر و خشن‌تر علیه آنها در سوریه از سوی القاعده و سلفی‌ها گشوده شود. بخصوص این نگرانی وجود دارد که اگر دولت بشار اسد سقوط کند و ارتش سوریه نابود شود، در جنگ جدید انتقام‌گیری‌های قومی تا حد نسل‌کشی در سوریه اوج پیدا کند.

مشکل دوم این است که، در دو سال گذشته آمریکا و شرکای اروپایی‌اش با همراهی سه دولت قطر، عربستان و ترکیه هر اقدام لازم سیاسی ـ نظامی را برای دست‌یابی به موفقیت در بحران سوریه و سرنگونی دولت و ارتش سوریه انجام داده‌اند. بعد از دو سال هنوز نتیجه‌ای حاصل نشده است. علی‌الخصوص که دولت پوتین هر هفته چراغ قرمز به آمریکایی‌ها نشان می‌دهد و رئیس‌جمهور روسیه چندین بار تکرار کرده است که سیاست دولت او درباره بحران سوریه تغییر نخواهد کرد و نخواهد گذاشت که ماجرای سوریه نمونه دوم کشور لیبی شود. جنبه خطرناک بحران سوریه، امکان گسترش این بحران به دیگر کشورهای همسایه سوریه، در تداوم چرخش از جنگی محدود به جنگ منطقه‌ای است. چیزی که هم مسکو و هم واشنگتن آن را خطرناک خوانده‌اند. اگر به سخنان بشاراسد توجه کنید، او در بخشی گفت:« این جنگ و خونریزی حاصلی ندارد و تا زمانی که ارتش سوریه در برابر تروریست‌هایی که از خارج از خاک سوریه حمایت می‌شوند، ایستاده است و مقاومت می‌کند، جنگ را پایانی نیست. از ادامه این جنگ کسی سودی نخواهد برد و همه دولت‌ها در سطح منطقه و بین‌الملل زیان خواهند دید.»

همه امکانات خبری و رسانه‌ای در کشورهای عربی مانند قطر، عربستان و مصر و در اروپا و آمریکا در اختیار مخالفان دولت بشاراسد قرار گرفته است. دو سال به طور مداوم از سوی این رسانه‌ها، نیروهای مسلح مخالف دولت بشاراسد، «ارتش آزادیبخش» و ارتش سوریه «نیروی سرکوبگر و مزدور» خوانده شده اند. در این دو سال در خبرها و تبلیغات این رسانه‌ها دهها بار دولت بشاراسد در آستانه سقوط خوانده شده و پیروزی مخالفان و بدست گرفتن قسمت اعظم خاک سوریه توسط آنها، نزدیک اعلام شده است. بعد از سخنرانی بشاراسد، همین رسانه‌ها با پخش سخنان سخنگوی ائتلاف مخالفان خبر دادند که 70 درصد از خاک سوریه در کنترل مخالفان بشاراسد است. با پخش این ادعا یک استاد سیاسی ایرانی در دانشگاهی در آمریکا در مصاحبه با بی،بی،سی فارسی گفت: «این چه ادعای مسخره‌ای است که مخالفان اسد 70 درصد خاک سوریه را در اختیار دارند! خوب اگر حقیقت را می‌گویند، چرا در این 70 درصد خاک در اختیارشان اعلام دولت مستقل نمی‌کنند! و هنوز سران آنها از آنکارا و قطر و پاریس با شما مصاحبه می‌کنند!» مشکل دیگر در بحران سوریه نگاه یکجانبه این بنگاه‌های خبری و رسانه‌ای است که واقعیت در جریان این جنگ کثیف را مخدوش می‌سازند، افکار عمومی را در راستای جنگ‌افروزی در سوریه تهییج می‌کنند و در اختیار سیاست‌های غلط جنگی قطر، عربستان، آمریکا و اسرائیل در بحران سوریه قرار گرفته‌اند. از بشاراسد غول و دیکتاتوری ساخته و پرداخته‌اند تا هرگونه جنایت جنگی نیروهای مخالف در برابر او توجیه‌پذیر شود. آیا تاکنون حتی یک گزارش از کشتار خانواده‌های علوی در روستاهای سوریه که کودکان این خانواده‌ها را به قول خود «اعدام انقلابی» کرده‌اند، در این رسانه‌ها دیده‌ یا شنیده‌اید؟ کشته شدن بیش از 50 هزار نفر در این جنگ کثیف را خبر می‌دهند اما هر پیشنهاد آتش‌بس را از سوی بشاراسد یا دولت‌های ایران و روسیه، فریب و همکاری با دیکتاتور حاکم در سوریه اعلام می‌کنند. مشکل دیگر در بحران سوریه، خیانت رسانه‌ای و نحوه اطلاع‌رسانی است که همچنان به صورت تقابل ادامه دارد!

سخنرانی بشاراسد و پیشنهادهای حل دیپلماتیک بحران سوریه از سوی او، هرچه باشد و هرگونه برداشت و تفسیر شود، دارای این نکته کلیدی و مثبت است که رئیس‌جمهور سوریه پیشنهاد آتش‌بس را پذیرفته تا جنگ و خونریزی حتی به صورت موقت قطع شود. آنچه که امروز و بعد از این سخنرانی حائز اهمیت است، همین اصل قبول یا رد «آتش‌بس» برای حل مسالمت‌آمیز این بحران است. بعد از سخنرانی بشار اسد دو جبهه در داخل و خارج سوریه با پذیرفتن یا نپذیرفتن اصل «آتش‌بس» به طور کامل، تفکیک می‌شوند. از این تاریخ به بعد، هر دولتی چه در منطقه یا در غرب آتش‌بس را رد کند، مسئول همه فجایع این جنگ کثیف است. در پیشنهاد نماینده سازمان ملل (اخضر ابراهیمی)، در پیشنهاد 6 ماده‌ای جمهوری اسلامی ایران، در ارائه راهکار دیپلماتیک از سوی دولت‌های روسیه و چین اجرای آتش‌بس فوری سرفصل بوده است. جامعه بین‌المللی نیز خواهان آتش‌بس در این جنگ کثیف است. اگرچه دولت انگلیس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و اتحادیه عرب می‌خواهند پیشنهادهای اسد را بررسی کنند، اما همه می‌دانند کلید اعلام پذیرش آتش‌بس در اختیار دولت اوباما است که اگر به صورت علنی و رسمی آن را تایید کند، نتیجه‌ای مقدماتی بعد از سخنرانی بشاراسد ظاهر خواهد شد و امیدواری برای پایان بخشیدن به جنگی که جز کشتار، ویرانی و آوارگی چیزی برای مردم سوریه نداشته و ندارد، سر بر خواهد آورد.

قیمت‌گذاری طلا با ارز مبادلاتی گامی به سوی تک نرخی شدن

قیمت‌گذاری طلا با ارز مبادلاتی گامی به سوی تک نرخی شدن


با توجه به سیاست‌های مقامات اقتصادی کشور مبنی بر تک‌نرخی شدن ارز، یکی از این راهکار‌ها تعیین قیمت طلا و سکه بر مبنای دلار مرکز مبادلات ارزی است.

محمد کشتی‌آرای رئیس اتحادیه کشوری طلا و جواهر در گفت‌وگو با فارس با اشاره به دستورالعمل تعیین قیمت طلا بر مبنای نرخ ارز مرکز مبادلات ارزی، اظهار داشت: با توجه به سیاست‌های مقامات اقتصادی کشور مبنی بر تک نرخی شدن ارز، یکی از این راهکار‌ها تعیین قیمت طلا و سکه بر مبنای دلار مرکز مبادلات ارزی است.

وی افزود: بر این اساس به دلیل نامشخص بودن قیمت‌های فعلی، التهاباتی در بازار به وجود می‌آید، اما از این پس نرخ دلار در مرکز مبادلات ارزی مبنای تعیین قیمت است و همه نرخ‌ها در سطح کشور یکسان شود.

رئیس اتحادیه کشوری طلا و جواهر تاکید کرد: در کنار قیمت دلار مبادله‌ای، عرضه و تقاضا در تعیین قیمت طلا و سکه موثر هستند.

وی در پاسخ به این سئوال که آیا با توجه به خریداری سکه و طلا با قیمت‌های فعلی، فروشندگان طلا و سکه در برابر این کار مقاومت نخواهند کرد، گفت: مساله پذیرش یا عدم پذیرش نیست بلکه نرخ ارز در حال تک نرخی شدن است و این اقدام برای همه مفید است و انتظار ما اجرایی شدن این طرح در طول چند روز نیست.کشتی‌آرای ادامه داد: به نظر می‌رسد به تدریج این اتفاق رخ دهد و به صورت اتوماتیک وقتی قیمت‌ها مشخص و واحد باشد از این نرخ‌ها پیروی خواهد شد؛ در چند سال پیش قیمت‌ها کاملا مشخص و متناسب با قیمت ارز بود و امیدواریم با این اقدام، شرایط همانند گذشته شود.رئیس اتحادیه کشوری طلا و جواهر در مورد طلای 14 عیار گفت: کاهش عیار تا به قانون تبدیل نشود، اجرایی نخواهد شد.وی تاکید کرد: در حال حاضر مخالفت‌های زیادی با طلای 14 عیار وجود دارد و اجرای آن بعید است.

مدیر اداره بررسی‌ها و سیاست‌های اقتصادی بانک مرکزی هم با تشریح دلایل مخالفت بانک مرکزی با تعیین قیمت طلا بر مبنای ارز مبادله‌ای گفت: فقط کالایی که از مرکز مبادلات ارز گرفته باید قیمت‌ آن مطابق نرخ مبادله‌ای باشد.

پیمان قربانی با اشاره به اقدام اتحادیه کشوری طلا و جواهر برای تعیین قیمت طلا و جواهر بر مبنای نرخ ارز مبادله‌ای اظهار داشت: این مساله مورد تایید بانک مرکزی نیست و معتقدیم قیمت طلا در بازار تعیین می‌شود و جهت‌گیری بانک مرکزی به عنوان نهاد مسئول در بازار طلا و ارز بر این است که قیمت در بازار سکه و طلا حباب نداشته باشد.

وی با بیان اینکه قیمت سکه و طلا باید بر اساس عوامل تعیین کننده آن مانند ارز و اونس جهانی باشد، افزود: بنابراین هر گاه قیمت ارز افزایش یابد قیمت سکه و طلا افزایش می‌یابد و هر گاه کاهش یابد، بازار روند کاهشی خواهد داشت.

مدیر اداره بررسی‌ها و سیاست‌های اقتصادی بانک مرکزی در پاسخ به این سئوال که آیا این این اقدام نمی‌توانست گامی در جهت رسمیت بخشیدن به ارز مرکز مبادلات باشد، گفت: جهت‌گیری بانک مرکزی در اتاق مبادلات ارزی این است که این مرکز ارز کالاهای مشمول اولویت‌های تعیین شده را تامین کند و همواره مسئولان مربوطه تاکید کرده‌اند که عمق مرکز مبادلات باید افزایش یابد.

وی گفت: با افزایش سهم ارز مبادله‌ای، قیمت‌های بازار آزاد به تبعیت آن نرخ کاهش می‌یابد و در چنین شرایطی همگرایی بین نرخ مبادله‌ای و آزاد ایجاد شده و این هدف محقق خواهد شد زیرا قیمت طلا به تبعیت از ارز کاهش خواهد یافت؛ بنابراین راه تحقق این هدف از مسیر دیگری است.

مدیر اداره بررسی‌ها و سیاست‌های اقتصادی بانک مرکزی ادامه داد: تا زمانی که این مسیر تحقق نیافته، کاهش قیمت سکه و طلا براساس ارز مبادله‌ای منجر به خروج طلا از کشور خواهد شد؛ با توجه به اینکه طلا و ارز کالاهای جانشین هستند، عده‌ای می‌توانند با خروج طلا از کشور، ارز وارد کرده و آن را در بازار آزاد بفروشند.

وی تصریح کرد: در نظام قیمت‌گذاری کشور، کالایی که ارز مبادله‌ای دریافت کرده باشد، باید قیمت‌ آن طبق ارز مبادله‌ای باشد اما هم‌اکنون ارز مبادله‌ای برای واردات طلا اختصاص داده نشده است و به همین دلیل نمی‌توان آن را مبنای قیمت‌گذاری قرار داد.

گفتنی است که قیمت‌گذاری طلا با ارز مبادله‌ای باعث افزایش قاچاق می‌شود.

نوسان نرخ ارز در یک سال گذشته و تاثیر مستقیم آن بر قیمت طلا و سکه باعث شده است، تا شاهد نرخ‌های چندگانه در بازار کالاهای مختلف باشیم.

وجود ارزهای مختلف به قیمت مرجع 1226 تومان، ارز مبادله‌ای حدود 2500 تومانی و ارز بازار آزاد، باعث ناهماهنگی در ابعاد مختلف توزیع کالاها در کشور شده است و به عقیده بسیاری از کارشناسان چند نرخی بودن ارز باعث بی نظمی در حوزه تجارت خارجی،رانت و همچنین بازار داخلی شده است.

بروز چند نرخی ارز که پیش تر در شرایط جنگی و در هشت سال دفاع مقدس رخ داده بود، به اقتصاد دو نرخی یا چند نرخی موسوم است که این اقتصاد لطمات خود را در طولانی مدت وارد می‌کند.

حال آن که تصمیم‌گیران و سیاست‌گذاران کلان کشور برای تعدیل وضع موجود از ابزارهای مختلفی استفاده می‌کنند که این ابزارها تاکنون پاسخگو نبوده و حتی بسیاری از آنها از پشتوانه کارشناسی مناسبی برخوردار نبوده است.

به عقیده فعالان اقتصادی اجرای طرح‌های متعدد دولتی در کنار بخشنامه‌های مرتبط در خصوص ممنوعیت واردات و صادرات به جای کنترل فضای روانی کشور،باعث تلاطم و نوسان قیمتی را به دنبال داشته است.

به نظر می‌رسد تصمیم گیری شبانه و بدون پشتوانه اقتصادی که از سوی بدنه اجرایی کشور اتخاذ و اجرا می شود، بیشترین لطمه را در شرایط تشدید تحریم‌های نظام سلطه به بدنه اجرایی کشور می زند.

به نظر می‌رسد استفاده از راهکار تعیین قیمت طلا و سکه بر مبنای دلار مرکز مبادلات ارزی به بهانه تک نرخی کردن ارز بیش از آنکه دولت را به این هدف برساند، باعث نابسامانی در بدنه اقتصادی کشور و همچنین خروج سرمایه‌ها و از مهمتر قاچاق طلا به خارج از کشور می‌شود چرا که قیمت ارز در بازار آزاد بین 500 تا 700 تومان بالاتر از قیمت ارز مبادله‌ای است، قاچاق طلا به خارج از کشور و تبدیل آن به ارز آزاد و عرضه همان ارز در بازار حاشیه سود بالای را برای واسطه‌ها خواهد داشت. قیمت گذاری طلا با ارز مبادلاتی نه فقط گامی به سوی تک نرخی شدن ارز نیست بلکه باعث تضعیف پول ملی شده و پشتوانه‌های اقتصادی کشور را متزلزل می کند.برخی کارشناسان معتقدند چنین راهکاری شاید مسیری برای آن باشد تا دولت بتواند منابع طلا و سکه خود را در مدت زمان کوتاهی و به مدد قاچاقچیان به منابع ارزی تبدیل کند.از طرفی دیگر از آنجا که واردات طلا با ارز مبادله ای صورت نگرفته است قیمتگذاری این کالای ارزشمند با ارز مبادله ای تخلف محسوب می شود.

در شرایط فعلی که تحریم های نظام سلطه بدنه اقتصادی کشور را در فشار قرار داده است باید تصمیمات صحیح کارشناسی فضای متلاطم روانی کشور را آرام تر کند و این حداقل انتظاری است که از دولت مردان و تصمیم گیران می رود.

در این باره یک کارشناس اقتصادی قیمت‌گذاری طلا به نرخ مبادله‌ای را موجب اخلال در بازار اعلام کرد و گفت: برای کنترل قیمت طلا و سکه باید پول ملی تقویت شود تا قیمت ارز بازار به نرخ مبادلاتی نزدیک شده و قیمت طلا و سکه کاهش یابد.سیدبها‌ءالدین حسینی هاشمی با مثبت ندانستن تعیین قیمت طلا و سکه بر مبنای ارز مبادله‌ای اظهار داشت: قیمت باید از طریق بازار کشف شود و در غیر این صورت، موجب سود عده‌ای و زیان عده دیگری خواهد شد.

وی افزود: در چنین شرایطی قیمت تعیین شده برای سکه از قیمت بازار پایین‌تر خواهد بود و در کوتاه مدت اثر کاهشی خواهد داشت اما مقطعی است و فقط منابع زیادی از بانک مرکزی در اختیار عده‌ای خاص قرار می‌گیرد.این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: بانک مرکزی در این بخش سیاست درستی در پیش گرفته و مخالفت این بانک با اجرای این طرح منطقی است زیرا قیمت طلا باید بر مبنای بازار تعیین شود؛ تعیین قیمت جزو وظایف بانک مرکزی نیست.وی ادامه داد: برای کنترل قیمت طلا و سکه باید پول ملی تقویت شود و در صورت کاهش قیمت ارز در بازار آزاد و نزدیک شدن آن به نرخ مبادلاتی، قیمت طلا و سکه کاهش خواهد یافت.حسینی هاشمی گفت: هم‌ا‌کنون یک اونس طلا 31.2 طلا و هر سکه تمام معادل 8.01 گرم طلا است و با احتساب اجرت آن قیمت سکه به دست می‌آید؛ اگر فرض بگیریم قیمت اونس 1650 دلار باشد و برای تعیین قیمت سکه آن را بر چهار تقسیم کنیم، عدد به دست آمد‌ه 412 دلار است؛ اگر این عدد را در 458 2تومان ضرب کنیم، قیمت سکه حدود یک میلیون تومان و اگر با قیمت 3000 تومان ضرب شود حدود یک میلیون و 200 هزار تومان می‌شود.